İYOT EKSİKLİĞİ

      ETKEN:

Guatrın en sık nedeni İYOT eksikliğidir. İyot tiroid hormonlarının önemli bir bileşenidir.

** İyot eksikliğinin en sık nedeni iyotsuz KAYA TUZU kullanımıdır.

** İyot normal büyüme ve gelişme ile beyin ve vücut işlevleri için temel bir eser elementtir.

** Dünya’da önlenebilir zeka geriliği ve beyin hasarınında tek temel nedendir.

** Ülkemizde ilkokullarda yapılan bir araştırmada %30 iyot eksikliği bulunmuştur.

** İyot yetersizliği olan toplumlarda çocuklarda okul başarısında % 10-15 azalma saptanmıştır.

** ÜLKEMİZİN DOĞUSUNDA %70 e yakın kaya tuzu kullanımı vardır.

    KLİNİK:

Gebelerde: Düşük, ölü doğum, doğum anomalileri, perinatal ölümlerde artış, konjenital hipotiroidi.

Çocuklarda: Nörolojik kretinizm (mental gerilik sağırlık-dilsizlik, şaşılık, spastik displeji), miksödem kretinizm (cücelik, mental gerilik), psikomotor bozukluklar, guatr, hipotiroidi, mental fonksiyonlarda bozukluk, okul başarısında düşme, büyüme geriliği

Yetişkin: Guatr ve komplikasyonları, hipotiroidizm, mental fonksiyonlarda bozukluk, iyot ile uyarılmış hipertiroidizm.

   TANI:

Kaya tuzu öyküsü, elle muayene, ultrasonografi, sintigrafi, kanda fT3, fT4, TSH, anti-tg antikor, anti-tpo antikor, tiroglobulin, kalsiyum, parathormon, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri ayrıca nodül varsa iğne biyopsisi yapılmalıdır.

     TEDAVİ:

** Asıl tedavi iyotlu tuz kullanımıdır.

Bu hastalar kesin tanı için ileri merkeze sevk edilmelidirler.

GUATR

GUATR TEDAVİ ŞEKLİ:

Hormon yetersizliği varsa: Hormon replasmanı yapılır..

Hormon fazlalığı varsa: Hormon yapımını engelleyecek ilaçlar verilir. Hormon seviyesi normale inince ameliyat veya radyoaktif iyot ile tedavi yapılır.

Hormonlar normal ama bezde nodüller varsa: Genellikle ameliyat edilir.

GUATRDA AMELİYAT ENDİKASYONLAR:

1. Boynunda büyümüş guatrın oluşturduğu estetik problemi olan hastalar.

2. Büyümüş guatrın ya da nodüllerin yemek borusunu ve soluk borusunu sıkıştırmalarından kaynaklanan şikayetlerin olması.

3. Büyümüş guatrın hormon dengesizliği yapması.

4. Guatrda kanser tespit edilmesi veya kanser şüphesi olması.

HİPERTİROİDİ

KLİNİK: Ekzoftalmus, terleme, dikkat güçlüğü, sinirlilik, titreme, tremor, sıcağa tahammülsüzlük, kilo alamama, zayıflık, uykusuzluk, gece idrara çıkma, yorgunluk vb.