ADÖLESAN DÖNEMİ PROBLEMLERİ

      Adölesan dönemi:  Kızlarda 10-11 yaş (8-13.5)  Erkeklerde 12 yaş (9-14) dönemi olarak tanımlanır.

     Adölesan dönemde ortalama boy artışı;   Kızlar ortalama 10-20cm,  Erkekler ortalama 15-25 cm civarındadır. Adölesanlarda  en hızlı boy artışı  zamanı ise erkeklerde  14-15 yaş,  Kızlarda 12-13 yaş dönemine denk gelir. Ağırlık artışı her iki cinste ortalama   7-30 kg arasında olur.

      Adölesan dönemi üç döneme ayrılır; Erken ergenlik (adolesan) dönemi (10-13yaş), Orta ergenlik (adolesan) dönemi (14-16 yaş) ve Geç ergenlik (adolesan) dönemi (17-19 yaş) arası olarak tanımlanır. Farklı kaynaklarda bu yaş aralıklar farklı olabilir.

** Genç Dönemi   15 – 24 yaş arası dönem olarak tanımlanırken gençlik   dönemi 10 -  24  yaşarası dönem olarak tanımlanır.

     Adölesanlarda en sık görülen sağlık problemleri :  Büyüme geriliği, Boy kısalığı veya uzunluğu,  Pubertal sorunlar, Jinekomasti, jinekolojik problemler , Skrotal Hastalıklar, Enüresiz nakturna,  Hipertrikozis, hirsutismus, Meme hastalıkları , Obesite, Yeme Bozuklukları (anoreksiya nevroza, bulmia vb.), Psikososyal problemler , Ortopedik problemler, Dermatolojik problemler, madde bağımlılığı  vb.  olarak sayılabilir.

     Erken  puberte ve  Gecikmiş puberte belirtileri:

Kızlarda: Meme başı  büyümesi (< 8 yaş - > 13 yaş ), Pubik kıllanma artışı  (< 9yaş -> 14 yaş), Adet görme zamanı  ( < 10.5  yaş - > 16 yaş)

Erkeklerde:  Cinsel Gelişme  bulgularının başlaması ( < 9 yaş->14 yaş )

** Adolesanda puberte  belirtileri 14 yaşına kadar başlamamışsa ve bu durum adölesanı psikolojik olarak  çok olumsuz  etkiliyorsa puberteyi başlatmak için ilaç tedavisi başlanabilir.

MADDE BAĞIMLILIĞI

Adolesan döneminde çocuklar yeni şeyleri denemeyi sevdiği bir dönem olduğundan  bu dönemde çocuklarda  alkol, sigara ve uyuşturucu  bağımlılık gelişmesi riski  fazladır.

     Madde bağımlılığı  belirtileri: ,  Kişilik değişikliği, ruhsal durumda ani değişiklikler,  İştahsızlık, kırmızı ve şiş gözler, sürekli öksürük, sık tekrarlayan sağlıkla  sorunları, kendine güvensizlik, depresyon, muhakeme etme ve karar verme yeteneklerinin kaybolması,  Çevreye ilgisizlik, sorumsuz davranışlar, Ailede ve okulda sürekli kavga etme, tartışma ve kuralları önemsememe, ev veya okul ile ilişkisi olmayan yeni arkadaşlar edinme, sıradışı giyinme,  müzik dinleme vb.

POLİKİSTİK  OVER  SENDROMU

 Tanı kısaca  oligomenore, hiper androjenik bulgular (kıllanma, ses  kalınlaşması  vb.) ve  USG’de overlerde kistik görülmesi bulgularından ikisinin görülmesi ile konur.

Klinik : Hirsutizm, Adet düzensizlikleri , Body mass’in artması,  tip 2 DM,  Şişmanlık, Akne, Akantosiz Nigrikans ve Alopesi en sık görülen bulgulardır.

Tedavi: Klinik şikayetlere göre hormon replesmanı ve diğer destek tedavileri verilir.