GASTRİT, MİDE ÜLSERİ ve DİSPEPSİ

        ** Her üçü de beraber veya ayrı ayrı olabilir veya birbirlerine bağlı olabilirler. O yüzden hastayı tedavi ederken üçünü de tedavi etmek gerekir. Zaten tedavileri de benzerdir.

       ** Çoğu kez nonspesifik benzer bulgular verebilirler. Bazende hiç bulgu vermezler.

       ** Karın üst bölgesinde ağrı şikayeti ile gelen bir hastada düşünülmesi gerekli ön tanılar arasında peptik ülser ve gastritin yanısıra kolesistit, kolelitiazis, özefajit, paraziter enfestasyonlar, pankreatit, piyelonefrit, üreteropelvik bölge darlıkları, ağır metal intoksikasyonları, Henoch -Schönlein purpurası, spinal kord lezyonu, transvers kolon patolojileride ayırıcı tanıda düşünülmelidir.

DİSPEPSİ:

Etiyoloji: Her hastada yapısal (organik) bir hastalık (GÖR, peptik ülser, mide kanseri) bulunması gerekmez. Dispepsi hastalarının çoğunluğu, organik bozukluğu olmayan bireylerdir. Bunlar fonksiyonel dispepsi (nonülser dispepsi) hastası olarak kabul edilirler

Klinik: Üst batın ağrısı/rahatsızlığı, midede şişkinlik, hazımsızlık, bulantı ve/veya kusma yanma, ekşime, erken doygunluk, anoreksi gibi bulgu verebilir.

GASTRİT:

** Mide mukozasının inflamasyonu olarak tanımlanır.

** Çocuklardaki karın ağrılarının en önemli nedenlerinden biridir.

Etiyoloji: En sık akut stres, ilaç kullanımı (nonsteroid antiinflamatuar ilaç gibi), kafa travması, cerrahi girişim etyolojide rol oynar. Kronik gastritte Helicobacter pylori rol oynar.

Klinik: Gastrit belirtileri sindirim güçlükleri ile başlar.Yemeklerden sonra midede yanma, basınç ve ağrı olur. Bulantı ve kusma yapar. Hastalığın ilerlemesi halinde seyrek olarak kanama görülür. Hastalar aç karnına ağrının arttığını, yemek yemekle ağrının azaldığını ifade ederler. Bulantı ve kusma bunlara eşlik edebilir.

MİDE BAĞIRSAK ÜLSERİ:

** Mide veya duodenumda ülser olması ile tanımlanır.

** Üst GIS kanamalarının en sık nedenidir.

Etyoloji: Ülserli olguların çoğunluğunda pozitif aile öyküsü vardır. Helicobacter pylori %90-100 oranında en önemli etkendir.

** Çocukta ve yetişkinde gastrit veya peptik ülser tanısında ilk seçenek üst gastrointestinal sistem endoskopisi olmalıdır.

Klimik: Epigastrik ağrı ülserde en sık rastlanan semptomdur. Kronik yineleyen, gece uyandıran, yemek veya antasitlerle şiddeti azalan büyük bir çocukta, karın ağrısı öyküsünde, pozitif aile öyküsü de varsa peptik ülser düşünülmelidir. Bazı olgularda karın ağrısının epigastriyuma lokalize olduğu ve bu bölgenin palpasyonla hassas olduğu görülür. Ağrı hemen yemeklerden sonra görülür. Aç karnına ağrı olduğu zaman bir şeyler yiyince geçer. Sabah aç karnına iken ağrı duyulmaz.

** Hasta aç olduğu zaman kendisini daha iyi hissederse mide ülserinden şüphelenilmelidir. Eğer ağrı yemeklerden belirli bir zaman sonra ve aç iken de hissedilir ise bu durumda onikiparmak bağırsağı ülseri düşünülebilir.

          ** Ülserde fonksiyonel tekrarlayan karın ağrısı genellikle 5-12 yaş arasında sık görülür. Bu olgularda karın ağrısı iyi lokalize edilemez. Ve gece de ağrı olur.

    TANI:

** Klinik , endoskopi, ve testlerle konabilir.

        Tanı testleri :

  Hızlı üreaz testi: Güvenilir ve hızlı bir yöntemdir.

  Histoloji: Spesifitesi%100’dür.

  Üre nefes testi: Non-invaziv bir testtir ve özellikle eradikasyon tedavisi sonrası kullanılır.

  Seroloji: Popülasyon taramalarında değerli fakat eradikasyon sonrası değerlendirmelerde değeri düşüktür.

      TEDAVİ:

         Öncelikle etiyoloji ortadan kaldırılmalıdır.

** Üçünde de PPI ilk seçenek ilaçtır.

** Uzun süren vakalarda ve ülser vakalarında eradikasyon tedavisi verilmelidir.

** H. pilori eradikasyonu: PPI (30 gün)+ tetrasiklin veya amoksisilin-klav. + metronidazol (15 gün).

** Ayrıca peptik ülserde büyük çocuk ve yetişkinlerde tedaviye sükralfat eklenebilir.

** Çocuklarda H. Pilori  yetişkinlere nazaran daha az görülür.

KULLANILAN İLAÇLAR

Lansoprazol: DEGASTROL^® 15 mg (28 cap) 30 mg (14-28 cap) mikropellet KAPSÜL

Doz: Çocuk: 1 - 1.5 mg/kg/gün 1-2 dozda , yetişkin: 30 mg (1-2 dozda)

** Günümüzde 1 - 18 yaş arası çocuklarda FDA onayı almış tek PPİ Lansaprozoldur.

** 2 yaş altında reflüsü olan çocuklarda etkin bir tedavidir.

Omeprazol:DEMEPRAZOL^® 20mg mikropellet 14 KAPSÜL

      Doz: Çocuk: 0,7 mg/kg/gün tek doz  (Gerekirse 3 mg/kg/gün’ e kadar doz arttırılabilir). 

               Yetişkin:1x20mg veya 2x20mg)

    ** 2 yaş altında regürjitasyonu olan bebeklerde etkin bir tedavidir.

   ** Başlangıçta yüksek doz başlanıp sonra düşük dozla devam edilebilir. Çocuklarda kapsüller açılarak doz ayarlanır.

** PPI ilaç grubu içinde mümkün olduğunca ekonomik olanların tercih edilmesi daha uygundur.

 Metronidazol: NİDAZOL ^®  50-200mg 100 ml  SÜSP /  250-500 mg 20TB          

 Doz: Çocuk:30 mg/kg/gün 3 doz, yetişkin:3x500-750  15 gün

Amoksisilin-Klav. asit: KLAVUNAT^® BID 200/28 -400/57 SÜSP (70–100ml),625mg-1gr TB  

                 Doz: Çocuk: 40-50 mg/kg/gün Yetişkin: 2x 1gr ) 15 gün 

Tetrasiklin : TETRA 250-500 MG KAPSÜL, 16 KAPSÜL

 ….. Doz: Çocuk: 25-50 mg/kg/gün 4 doz  Yetişkin: 2x 1gr ) 14 gün 

Sükralfat  ANTEPSİN ^® 1g/5ml  250 ml SÜSPANSİYON - 1g  60 TABLET

Doz: Büyük çocuk ve yetişkin: 2x2 ölçek veya 2x2 tb (kahvaltıdan 1 saat önce ve yatarken)

Doz: Büyük çocuk ve yetişkin: 2x2 tb (kahvaltıdan yarım saat önce veya 4x1 aç karrna)

Lonsoprazol + Amoksisilin+ Klaritromisin: TRİO ^® TEDAVİ PAKETİ 7-14’lük BİLİSTER.

            Doz: 15 yaş üstü 2x1 tablet kullanılır.