AKUT BATINA YAKLAŞIM (Yetişkin + Çocuk)

     Klinik: Batında hassasiyet, ağrı Rebaund (+), defans (+) olabilir (MI’ı akarte etmek için EKG  çekilmeli). Rebaund ve defansın olmaması akut batını ekarte ettirmez sadece hassasiyet de olabilir.

     Sık ağrı yapan nedenler: İYE, AGE, kabızlık, apandisit, travma, dismenore, kolit, sistit, DKA,  vasküler nedenler olabilir.

     Lab: TK (lökositoz olabilir), BK (Kolesistit, pankreatit, diabetik ketoasidoz ekarte edilebilir.), TİT (Hematüri varsa taş olabilir, lökosit varsa İYE olabilir )

     Radyoloji: ADBG, PA, gereğinde batın pelvik USG.

AĞRIYI HAFİFLETME TEDAVİSİ

      ** TA normalse, çocuklarda 20cc/kg’dan ve yetişkinlerde 1- 1.5 litre izotonik bir iki kere bir saatte verilir. Kusma olmasın diye içine METPAMİD AMP katılabilir. Hızlı mayi verildiğinde hasta rahatlar. İYE ve sistitlerde hasta belirgin rahatlar.

     ** Başlangıçta ULCURAN ^® AMP ve BUSCOPAN ^® AMP IV verilir. Gerekirse mayiye katılabilir.

     ** 1-2 saat içersinde. Hasta rahatlamazsa ileri merkeze CERRAHA sevk edilir.

AKUT KARIN AĞRISI NEDENLERİ

       Bebeklerde en sık karın ağrısı nedenleri: Kolik (Gaz sancısı), GÖR, süt protein alerjisi, bağırsak tıkanması, düğümlenmesi vb.

       Süt ve okul çocukluğu döneminde karın ağrısı nedenleri: Sindirim ve beslenme bozuklukları, kabızlık, ishal, GÖR, gastrit, p. ülser, bazı besin alerjileri, batındaki organlara ait iltihabi hastalıklar, İYE, kurşun zehirlenmesi, ÜSYE, ASYE, bağırsak tıkanması, düğümlenmesi ve apandisit.

        Ergenlik döneminde karın ağrısı nedenleri: Sindirim ve beslenme bozuklukları, kabızlık, ishal, gastrit, ülser, batındaki organlara ait iltihabi hastalıklar, iltihabi barsak hastalıkları, apandisit, jinekolojik nedenler, testislerin hastalıkları, ilaç kullanımı, psikolojik nedenler, kanserler vb.

AKUT KARIN AĞRISI AYIRICI TANISINDA İPUÇLARI

** Yanma ve kemirici ağrı duodenal ülseri, kramp ağrısı intestinal obstrüksiyonu temsil edebilir.

** Apandisit ve divertikülit gibi tam lokalize edilemeyen ve analjezi gerektirmeyen ağrılar genellikle yavaş başlangıçlıdır.

** Peritonitli hasta hareket etmemeye çalışır. Bitkin ve ayaklarını karnına çekerek yatar.

** Biliyer veya renal kolikli hasta acı ile kıvranır.

** Akut pankreatitli hasta diz-dirsek pozisyonunda yatarak ağrıyı azaltmaya çalışır.

** Birkaç hafta önce geçirilmiş bir ÜSYE öyküsü olan hastada ARA düşünülebilir.

** Künt karın travması ise pankreatit ya da pankreatik pseudokist gelişimini düşündürmelidir.

** Kolik tarzında ağrısı olan çocuklar inler ve rahatsız olarak ileri geri sallanırlar.

Yavaş başlayıp artan ağrılar: Akut apandisit, kolesistit, pankreatit gibi inflamatuar hastalıklar.

Ani başlayan ağrılar: Genellikle organ torsiyonlarını, içi boş organ perforasyonu, invaginasyon.

Zaman zaman ortaya çıkan, bir süre sonra kaybolan ağrılar: Orak hücreli anemi, İYE, bağırsak parazitleri, kistik fibrozis, kronik kabızlık ve inflamatuvar barsak hastalıkları.

Ağrı ile birlikte öksürük olması: Sağ alt lop pnömonisi ya da tonsillite sekonder mezenterik LAP.

Alt gastrointestinal kanamanın olması; Meckel divertikülü, HSP, invaginasyon.

Hematürinin olması: Ürolitiasis, hemolitik üremik sendromu, Henoch-Schönlein purpurası.

Adet gören bir kız çocuğunda olması: Mittelschmerz’i, over kisti, torsiyonu veya rüptürü.

** Nefrotik sendrom, siroz, asit, karsinoma ve immün yetmezlik varsa primer peritonit olasılığının yüksek olduğu düşünülmelidir.

** Çocuğu ayakta tutarak yukarı ve aşağı zıplatmak, periton irritasyonunun tespiti için oldukça faydalı bir yöntemdir.

             OSKÜLTASYON  (dinleme)

Tüm karın kadranları stetoskop ile 3-5 dk inlenir.

** Hipoaktif barsak sesleri peritonit lehine değerlendirilir.

** Beş dakika boyunca barsak sesi duyulmazsa ileus düşünülmelidir.

** Barsak seslerinin artması gastroenteriti lehinedir.